Toàn cảnh Nguyên Lăng nhìn từ trên cao

         Trần Nghệ Tông (1321 - 1394) là vị vua đời thứ 8 triều nhà Trần. Vua tên húy là Trần Phủ, là con thứ ba của Thượng hoàng Minh Tông, ông sinh tháng 12 năm Tân Dậu (1321), Trước khi làm vua, ông được phong tước Cung Định vương, khi Dương Nhật Lễ tiếm ngôi, ông đứng đầu các thân vương, triều thần, cầm quân về Thăng Long giành lại ngôi báu năm 1370 và lên làm vua. Ông ở ngôi được 3 năm (1370 - 1372), sau đó ngường ngôi cho em là Trần Kính (tức vua Trần Duệ Tông) và lên làm Thái Thượng hoàng 21 năm. Ngày 15/12 năm Giáp Tuất (1394) ông mất, thọ 74 tuổi và được táng vào Nguyên lăng ở An Sinh - Đông Triều. Sử cũ đánh giá vua là người có tính tình hòa nhã, nhưng dẹp yên được loạn nước bên trong, khôi phục cơ đồ sự nghiệp tổ tông. Song cương nghị, quyết đoán không đủ chí, nên bên ngoài giặc nhòm ngó, bên trong loạn nước không yên, xã tắc suy mòn, dẫn đến nhà Trần suy vong sau này.

Đường thần đạo vào Nguyên Lăng

          Cũng như các lăng tẩm, điện miếu thờ khác ở đất An Sinh - Đông Triều, trải qua thời gian, chiến tranh, Nguyên lăng nay chỉ còn là phế tích. Năm 2012, qua cuộc khai quật khảo cổ đã cho thấy: Nguyên lăng mặc dù được táng tại An Sinh ngay sau khi vua mất, nhưng lăng mộ có quy mô khá nhỏ, kiến trúc đơn giản so với các lăng mộ vua Trần tại An Sinh - Đông Triều, lăng chỉ có phần chính tẩm, với mặt bằng hình vuông, mái lợp ngói mũi sen. Các họa tiết hoa văn trang trí kiến trúc, hệ thống chân tảng không được tìm thấy. Đến thời Nguyễn (1840), vua Minh Mệnh cho lập bia đá ghi dấu vị trí lăng mộ, đến nay đế bia vẫn còn nhưng bia đá đã bị vỡ hoàn toàn.

Vị trí của Nguyên Lăng

          Hiện nay, tại di tích Nguyên lăng có đặt lư hương làm nơi phục vụ nhân dân thắp hương, chiêm bái. Để bảo tồn và phát huy giá trị di tích, lăng Đồng Hy đã được UBND tỉnh Quảng Ninh phê duyệt dự án bảo tồn, tôn tạo di tích Nguyên lăng (Quyết định số 2130/QĐ-UBND ngày 01/6/2017), với diện tích: 1,9ha, bao gồm các hạng mục chính như: nghi môn, chính tẩm lăng và sân hành lễ, hương án, trưng bày hiện vật, nhà quản lý, hạ tầng kỹ thuật và tôn tạo cảnh quan… trong tương lai không xa, cùng với quần thể các di tích nhà Trần khách sẽ trở thành điểm đến của nhân dân du khách thập phương trong nước và quốc tế.